PSYCHOTERAPIA GESTALT

Psychoterapia Gestalt to dla mnie podstawa do rozumienia doświadczenia ludzkiego – nie tylko w pracy, ale również w życiu. Jest szkołą należącą do nurtu humanistycznego, stworzoną przez Fritza Perlsa w oparciu o psychologię postaci, teorię pola Kurta Lewina, psychoanalizę, filozofię Wschodu oraz psychodramę Moreno. Charakterystyczne jest dla niej całościowe spojrzenie na człowieka, jako istotę wielowymiarową. Ciało, emocje, umysł oraz sfera duchowa są równorzędne i tworzą unikalną całość – niepowtarzalną istotę.

„Teoria i praktyka terapii Gestalt zawiera się w formule: Tu i Teraz – Ja i Ty. Z filozoficznego punktu widzenia u podłoża terapii Gestalt leży obraz człowieka, który bierze życie w swoje ręce (…) i je aktywnie zmienia” (Victor Chu)

Według G. Yontefa źródłem choroby i zdrowia ludzkiego jest świadomość – myśli, emocji, doznań płynących z ciała, zachowań. Z tego powodu ważne    w terapii Gestalt jest poszerzanie świadomości siebie tu i teraz (nawet jeśli emocje dotyczą przeszłości), bowiem jedynym sposobem pełnego doświadczania życia i czerpania z niego jak najwięcej, jest skoncentrowanie się na teraźniejszości. Im bardziej człowiek jest siebie świadomy (kim jest, jakie ma potrzeby, pragnienia, jakie sprzeczności i konflikty nim targają), tym bardziej staje się wolny i zdolny do podejmowania korzystnych dla siebie decyzji oraz brania za nie odpowiedzialności.

Ważne jest, w jaki sposób percypujemy (doświadczamy) rzeczywistość. Termin percepcja to w teorii Gestalt nie tylko doznanie, odczucie czy wrażenie powodowane przez fizyczne bodźce zewnętrzne. To cały zakres doświadczeń, które są związane z percepcją rzeczywistości dnia codziennego. Możemy żyć pełniej, jeśli mamy możliwość spojrzenia na sprawy, zdarzenia, siebie, innych w sposób jak najpełniejszy.

W zależności od sposobu, w jaki spojrzysz na rysunek obok, zobaczysz inne obrazy. Rysunek jest całością i równocześnie czymś więcej, niż suma jego części, tylko w różnych momentach jesteśmy świadomi różnych jego aspektów.

PSYCHOTERAPIA SYSTEMOWA

Terapia ta uwzględnia procesy i przemiany zachodzące w systemach społecznych, głównie tych najistotniejszych dla klienta czyli systemach rodzinnych. W psychologii systemem jest nazywany zbiór elementów, powiązanych ze sobą relacjami w taki sposób, że stanowią one całość zdolną do funkcjonowania w określony sposób.(Tadeusz Tomaszewski).

Według założeń strukturalnej terapii rodzin S. Minuchina najistotniejsze mechanizmy i pojęcia tego podejścia to:

• rodzina jest otwartym systemem społeczno-kulturowym, do optymalnego funkcjonowania niezbędna jest równowaga między poczuciem ja a przynależnością do rodziny
• nacisk kładzie się na strukturę, czyli sieć wymagań funkcjonalnych (o stałych cechach), które warunkują interakcje
• konieczne jest utrzymanie pewnej hierarchii, zaburzenie następuje wówczas, gdy struktura rodziny jest za mało elastyczna, uniemożliwiająca jej przystosowanie się do zmian rozwojowych lub wymogów otoczenia
• symbol zdrowia stanowią możliwości adaptacyjne jednostki i systemu

Każdy system (również rodzina jako całość) tworzy subiektywny obraz świata i samego siebie. Klient przychodzący na terapię przychodzi „ze swojego świata” i uwzględnienie tego w procesie terapeutycznym jest niezbędne. Pomoże to klientowi zrozumieć siebie, własne ograniczenia i możliwości w kontekście historii życiowej i odnaleźć nowe możliwości funkcjonowania. W terapii rodzin w podejściu systemowym ważne są wzorce komunikacji istniejące w rodzinie. Praca terapeutyczna w znacznej mierze polega na usprawnieniu możliwości komunikowania się członków rodziny, przepracowaniu istniejących niekorzystnych wzorców.

PSYCHOTERAPIA PSYCHODYNAMICZNA

Podejście psychodynamiczne koncentruje się wokół koncepcji, że u pacjenta zachodzi niedostosowanie funkcjonowania, które jest co najmniej po części nieświadome. Zakładane niedostosowanie rozwija się we wczesnym dzieciństwie i w końcu powoduje dysonans w codziennym życiu.

Choć psychoterapia psychodynamiczna może przyjmować różne formy, zazwyczaj obejmuje:

• nacisk na znaczenie wewnątrzpsychicznych, nieświadomych konfliktów oraz ich związek z rozwojem,
• postrzeganie mechanizmów obronnych jako wytwarzanych w celu uniknięcia konsekwencji konfliktu,
• wiarę, że psychopatologia wyrasta z doświadczeń wczesnego dzieciństwa,
• przekonanie, że kwestie życiowe i ich dynamika replikują się w relacji klient-terapeuta jako przeniesienie i przeciwprzeniesienie,
• wiarę we wgląd jako szczególnie ważny dla sukcesu terapii

Nurtem dla mnie szczególnie inspirującym, jest terapia egzystencjalna, która przyczyny trudności emocjonalnych człowieka lokuje w konflikcie wynikającym z konfrontacji jednostki z „troskami ostatecznymi” (Irvin D. Yalom): śmiercią, wolnością, izolacją i brakiem sensu.

PSYCHOTERAPIA BEHAWIORALNO – POZNAWCZA

Jest nastawiona na zmianę myślenia (sfera poznawcza) i zmianę zachowań (sfera behawioralna). „Nurt psychoterapii behawioralno-poznawczej wywodzi się z podejścia beha­wio­ralnego. Podstawą rozwoju terapii behawioralnej były osiągnięcia psychologii eksperymentalnej, zajmującej się badaniem procesów uczenia się. Podejście to kon­cen­truje się na zachowaniach jednostki ujmowanych w kategoriach bodziec – reakcja. Główną ideą tego podejścia jest przekonanie, że różnego typu zaburzenia w zacho­waniu są w zasadzie reakcjami wyuczonymi.” A.Piędź

SUPERWIZJA

Superwizja polega na konsultowaniu pracy z pacjentem i innych kwestii związanych z wykonywaniem obowiązków psychoterapeuty z superwizorem (osoba posiadająca certyfikat superwizora, doświadczony nauczyciel psychoterapii). Celem superwizji jest pomoc terapeucie w przyjrzeniu się jego własnemu doświadczeniu w pracy z klientem, ewentualnym przeszkodom w tym kontakcie, leżącym zarówno po stronie samego terapeuty jak i klienta, co ma zapewniać wysoką jakość świadczonych usług terapeutycznych. Superwizja jest stałym i niezbędnym elementem zawodu psychoterapeuty. Obowiązuje przez cały okres praktyki zawodowej.